ТРАНСФОРМАЦІЯ МЕХАНІЗМІВ ЗАЛУЧЕННЯ ІНВЕСТИЦІЙ У РЕСПУБЛІЦІ ПОЛЬЩА ЯК ДОСВІД ДЛЯ УКРАЇНИ

  • Ганна Єфімова Національний університет кораблебудування імені адмірала Макарова https://orcid.org/0000-0001-5271-2913
  • Олександр Побережець Національний університет кораблебудування імені адмірала Макарова https://orcid.org/0009-0001-8060-9240
Ключові слова: спеціальні економічні зони (СЕЗ), іноземні інвестиції (ПІІ), податкові пільги, економічний розвиток, структурна перебудова, регіональний розвиток, інвестиційні механізми, робочі місця, експорт, Польська інвестиційна зона, додана вартість

Анотація

Метою даної роботи є поглиблене вивчення інституційних, економічних та регуляторних механізмів функціонування спеціальних економічних зон Польщі як ключового інструменту структурної трансформації економіки. У статті досліджено еволюцію, ефективність та сучасні тенденції польської моделі спеціальних економічних зон, зокрема її роль у залученні прямих іноземних інвестицій, створенні робочих місць і диверсифікації експорту. Зазначено, що польський досвід демонструє значну диференціацію ефективності зон залежно від рівня прямих іноземних інвестицій та галузевої спеціалізації. Доведено критичну роль іноземного капіталу у фінансуванні масштабної модернізації. Акцентовано увагу на необхідності адаптації позитивних аспектів польської моделі для формування ефективної політики стимулювання інвестицій та структурної перебудови економіки України, з урахуванням її специфіки.

Посилання

Ковель П. М. Аналіз надходження прямих іноземних інвестицій в Україну. Бізнесінформ. 2024. № 3. URL: https://www.business-inform.net/export_pdf/business-inform-2024-3_0-pages-87_95.pdf

Савченко М.В., Огородник Є.І., Шимко A.-М.B Вільні економічні зони як інструмент економічного відновлення країни: зарубіжний досвід та перспективи для України. Вчені записки. Київ: КНЕУ імені Вадима Гетьмана. 2023. №31(2). С. 339-351. URL: https://r2.donnu.edu.ua/server/api/core/bitstreams/5145e63a-02df-44c2-82cc-c0c9102d3c3a/content

Łukaniszyn-Domaszewska K., Mazur-Włodarczyk K. Special economic zones (SEZs) as an element of sustainable development in emerging countries: a case of Poland. Scientific Papers of Silesian University of Technology Organization and Management. 2023. №179. URL: https://www.researchgate.net/publication/375800596_SPECIAL_ECONOMIC_ZONES_SEZS_AS_AN_ELEMENT_OF_SUSTAINABLE_DEVELOPMENT_IN_EMERGING_COUNTRIES_A_CASE_OF_POLAND

Guterres A., Kituyi M. The World Investment Report 2019. SPECIAL ECONOMIC ZONES. UNCTAD. 2019. URL: https://unctad.org/system/files/official-document/wir2019_en.pdf

Мозговий Є.В. Обґрунтування критеріїв утворення вільних економічних зон в межах регіонів України. Економіка та суспільство. 2024. №64. URL: https://economyandsociety.in.ua/index.php/journal/article/view/4317

Сторонянська І. З., Патицька Х. О. Спеціальні економічні зони як інструмент стимулювання місцевого економічного розвитку. Соціально-економічні проблеми сучасного періоду України. № 3(155). 2022. URL:

https://ird.gov.ua/sep/sep20223(155)/sep20223(155)_003_StoronyanskaI,PatytskaKh.pdf

Grajda M. Ile jest w Polsce Specjalnych Stref Ekonomicznych? DUE Consulting. 2024. URL: https://dueconsulting.pl/ilosc-sse-w-polsce/ (дата звернення: 23.04.2025).

Ulgi oferowane przez specjalne strefy ekonomiczne w Polsce. MDDP Outsourcing. 2020. URL: https://www.mddp-outsourcing.pl/ulgi-oferowane-przez-specjalne-strefy-ekonomiczne-w-polsce/ (дата звернення: 12.05.2025).

Dorożyński T. Świerkocki J. Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce Doświadczenia i perspektywy. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź. 2022. URL: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/43165/Dorozynski_Swierkocki_Specjalne_strefy.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Rocznik Statystyczny Handlu Zagranicznego. Główny Urząd Statystyczny. Warszawa. 2020. URL: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5515/9/14/1/rocznik_statystyczny_handlu_zagranicznego_2020.pdf (дата звернення: 25.05.2025).

25 lat Specjalnych Stref Ekonomicznych w Polsce. Polska Agencja Prasowa (PAP). 2023. URL: https://www.pap.pl/mediaroom/1532227%2C25-lat-specjalnych-stref-ekonomicznych-w-polsce.html (дата звернення: 29.05.2025).

Gonta M., Wolna D., Polska Strefa Inwestycji: czas na zmiany. PwC . 2024. URL:

https://www.pwc.pl/pl/publikacje/polska-strefa-inwestycji-czas-na-zmiany-raport.html (дата звернення: 30.05.2025)

Kovel P. M. (2024) Analysis of foreign direct investment in Ukraine. Businessinform. No.3. URL: https://www.business-inform.net/export_pdf/business-inform-2024-3_0-pages-87_95.pdf

Savchenko M.V., Ogorodnyk E.I., Shymko A.-M.B (2023) Free economic zones as an instrument of economic recovery of the country: foreign experience and prospects for Ukraine. Scientific notes. Kyiv: Vadym Hetman KNEU. No. 31(2). P. 339-351. Available at: https://r2.donnu.edu.ua/server/api/core/bitstreams/5145e63a-02df-44c2-82cc-c0c9102d3c3a/content

Łukaniszyn-Domaszewska K., Mazur-Włodarczyk K. (2023) Special economic zones (SEZs) as an element of sustainable development in emerging countries: a case of Poland. Scientific Papers of Silesian University of Technology Organization and Management. No. 179. Available at: https://www.researchgate.net/publication/375800596_SPECIAL_ECONOMIC_ZONES_SEZS_AS_AN_ELEMENT_OF_SUSTAINABLE_DEVELOPMENT_IN_EMERGING_COUNTRIES_A_CASE_OF_POLAND

Guterres A., Kituyi M. (2019) The World Investment Report 2019. Special economic zones. unctad. Available at: https://unctad.org/system/files/official-document/wir2019_en.pdf

Mozgovy E.V. (2024) Substantiation of the criteria for the establishment of free economic zones within the regions of Ukraine. Economy and Society. No. 64. Available at: https://economyandsociety.in.ua/index.php/journal/article/view/4317

Storonyanska I. Z., Patytska H. O. (2022) Special economic zones as a tool for stimulating local economic development. Socio-economic problems of the modern period of Ukraine. No. 3(155). Available at:

https://ird.gov.ua/sep/sep20223(155)/sep20223(155)_003_StoronyanskaI,PatytskaKh.pdf

Grajda M. (2024) How many Special Economic Zones are there in Poland? DUE Consulting. Available at: https://dueconsulting.pl/ilosc-sse-w-polsce/ (accessed April 23, 2025).

MDDP Outsourcing. (2020) Concessions offered by special economic zones in Poland. Available at: https://www.mddp-outsourcing.pl/ulgi-oferowane-przez-specjalne-strefy-ekonomiczne-w-polsce/ (accessed May 12, 2025).

Dorożyński T. Świerkocki J. (2022) Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce Doświadczenia i perspektugy. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź. Available at: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/43165/Dorozynski_Swierkocki_Specjalne_strefy.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Central Statistical Office. Warsaw. (2020) Foreign Trade Statistical Yearbook. Available at: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5515/9/14/1/rocznik_statystyczny_handlu_zagranicznego_2020.pdf (accessed May 25, 2025).

Polska Agencja Prasowa (PAP). (2023) 25 lat Specjalnych Stref Ekonomicznych w Polsce. Available at: https://www.pap.pl/mediaroom/1532227%2C25-lat-specjalnych-stref-ekonomicnych-w-polsce.html (accessed May 29, 2025).

Gonta M., Wolna D. (2024) Polska Strefa Inwestycji: czas na zmiany. PwC. Available at:

https://www.pwc.pl/pl/publikacje/polska-strefa-inwestycji-czas-na-zmiany-raport.html (accessed May 30, 2025).

Переглядів статті: 0
Завантажень PDF: 0
Опубліковано
2025-05-26
Як цитувати
Єфімова, Г., & Побережець, О. (2025). ТРАНСФОРМАЦІЯ МЕХАНІЗМІВ ЗАЛУЧЕННЯ ІНВЕСТИЦІЙ У РЕСПУБЛІЦІ ПОЛЬЩА ЯК ДОСВІД ДЛЯ УКРАЇНИ. Економіка та суспільство, (75). https://doi.org/10.32782/2524-0072/2025-75-10
Розділ
ЕКОНОМІКА